Anne Sütünün ve Emzirmenin Faydaları

Yeni doğan bebekler için en doğal, en temiz, en ucuz, en kolay ulaşılabilir ve en faydalı besin şüphesiz ki anne sütü... Her bebeğin ilk 6 ay boyunca D ve K vitamini hariç tüm gereksinimini karşılayan anne sütünün %88’i sudan oluşuyor ve bu süreçte bebeğe su dahil hiçbir ek besinin verilmemesi önem taşıyor. Altıncı aydan sonra ise uygun ek besinlere başlanması ve emzirmenin 2 yaşına kadar devam edilmesi gerekiyor.

Anne sütünün ve emzirmenin faydaları

Bebek sağlığı açısından anne sütünün ve emzirmenin faydaları

• En doğal besin kaynağıdır. Anne ve çocuğun bağlanmasını kolaylaştırır.
• Bağışıklığı güçlendirir. Zatürre, orta kulak iltihabı, menenjit, ishal gibi hastalıkların görülme sıklığı anne sütü ile beslenen bebeklerde daha azdır.
• Sindirimi kolaydır. Gaz sancıları, kabızlık ve ishal gibi durumlar daha az görülür.
• Beyin daha iyi gelişir.
• Ağrı kesici, sakinleştirici, rahatlatıcı etkisi vardır.
• Astım ve bazı alerjik hastalıklardan korur.
• Şişmanlık riskini azaltır.
• Şeker hastalığı ve bazı bağırsak hastalıklarından korur.
• Bazı kanser türlerine karşı korur.
• Anne sütü ile beslenen bebeklerin ileri yaşlarda damar sertliği ve hipertansiyon gelişimi daha azdır.
   

Anne sağlığı açısından anne sütünün ve emzirmenin faydaları

• Doğumdan sonra emzirmenin erken dönemde başlanması annenin doğum sonrası kanama miktarını azaltır. Dolaylı olarak kansızlık görülme riskini düşürür.
• Rahmin eski haline dönmesini kolaylaştırır.
• Emzirme sırasında harcanan enerji ile vücudun yağ dokusu azalarak annenin doğum öncesi vücut ağırlığına ulaşması kolaylaşır.
• Meme kanserinden koruyucudur.
• Yumurtalık kanserine karşı koruyucudur.
• Özgüveni artırır.
• Annelik depresyonu daha az görülür.
• Yeni bir hamileliği geciktirir (Bebek 6 aydan küçük olmalı, anne sütü dışında başka hiçbir ek besin almamalı, annenin adeti başlamamış olmalıdır.)
   

Toplum ve çevre açısından anne sütünün ve emzirmenin faydaları

• Ekonomik ve ucuzdur.  
• Atık bırakmaz, çevre dostudur.
   

Doğru emzirme tekniği nasıl olmalıdır?

Hem anne, hem de bebek için doğru emzirme tekniği ile emzirme çok önemlidir. Doğru emzirme tekniği bebeğin memeyi rahat kavrayabilmesini ve kolay emmesini sağlar. Anneyi de memelerde süt birikmesi, mastit ve meme başı çatlaklarından korur. Emzirme öncesi eller yıkanmalıdır. Her emzirme öncesi meme başı temizliğine gerek yoktur. Her emzirme öncesinde yapılan karbonatlı su, sabunlu su gibi temizlikler meme başı çatlağına neden olur. Günde bir kez duş almak ya da memeyi günde bir kere sabunlu suyla yıkamak yeterlidir.

• Anne arkasına yaslanmış ve rahat bir pozisyonda olmalıdır. Böylece bebek rahat emebilecektir.
• Bebeğin başı ve vücudu aynı doğrultuda olmalıdır.
• Bebeğin burnu meme başı hizasında olmalıdır.
• Bebeğin karnı anne karnına yaslanmalıdır.
• Dört parmak alttan memeyi kavramalı, başparmak üstte bebeğin burnunu açık tutmaya yardımcı olmalıdır.
• Bebeğe sadece meme başını değil, meme başını etrafındaki kahverengi alan ile birlikte kavratılmalıdır.
   

Kolostrum sütü (ağız sütü) nedir?

İlk gelen süt kolostrum, halk arasında ilk ağız sütüdür. Miktarı az, kıvamı yoğun, sarı renklidir. Midesi kiraz kadar olan yenidoğan bebek için kolostrumun her damlası çok kıymetlidir. Bebeği besleyici özellkiklerinin yanında enfeksiyonlardan korur. Bağırsak hareketlerini uyarır, mekonyum dediğimiz koyu ve yapışkan ilk kakanın atılımını kolaylaştır, dolaylı olarak sarılık riskini azaltır. 

Bebeğin doyduğu nasıl anlaşılır?

Anne sütü ilk 6 ayda bebeğin D ve K vitaminleri dışında tüm gereksinimlerini karşılar. Doğumdan bir hafta sonra anne sütünün miktarı artmaya kıvamı azalmaya başlar, bu geçiş sütüdür. İkinci haftada olgun süt gelmeye başlar. Süt yapımında azlığa yol açan kalıtsal bir hastalık bilinmemektedir. İlk emzirmede sütün gelmemesi anneyİ endişeye düşürmemeli ve emzirmeye devam edilmelidir. Süt yapımında rol oynayan en önemli etmen, annenin özgüvenidir. Annenin doğumdan sonra istirahat etmesi, yeterli sıvı alması gerekmektedir. Aşırı endişe de süt yapımını negatif etkiler.

Her bebek ilk 24 saat içinde ilk idrarını yapar.  İdrar çıkımı gecikmiş ise yeterli beslenmemiş olabilir. Birinci haftadan sonra yeterli beslenen bebekler günde 5-6 kere idrar yaparlar. Mekonyum yani ilk kaka genellikle 1-2 gün içerisinde çıkar. Gün geçtikçe rengi siyahdan sarıya döner. Dışkılama sıklığı bebekten bebeğe değişmekle beraber, ilk günlerde anne sütü alan bebekler her emzirme sonrası kaka yapabilir.

Bebeğin her ağlaması aç olduğu anlamına gelmez. Bebeğin kilo alımı yeterli ise sütünüz yeterlidir. Bebekler ilk hafta doğum ağırlıklarının yaklaşık %10’unu kaybederler. İkinci hafta en geç 15. günde de geri kazanırlar. Aylık en az 500 gram alan bebek, yeterli anne sütü alıyordur. Emzirmenin başında karbonhidrattan zengin ön süt gelir, emzirme sonunda ise yağdan zengin ve bebeğe doygunluk hissi veren son süt gelir. Bebek tokluk hissedip, kendiliğinden ayrılana kadar aynı memeden emzirilmeye devam edilmelidir. Her öğünde iki memeden birden emzirilirse karbonhidrattan zengin öns üt gaz şikayetlerine, gürültülü ve sulu dışkılamaya neden olur.

Doğumdan sonraki ilk günlerde ise süt yapımını artırmak amacıyla her iki meme de emzirilebilir. İlk aylarda emzirme süresi ve sıklığı bebeğin isteğine göre ayarlanmalıdır.

Bebeğinizin yeterli anne sütü ile beslenebilmesi ve büyüme-gelişmesinin değerlendirilebilmesi için Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümümüze başvurabilirsiniz. 


​​​