Östrojen Hormonu Nedir? Nasıl Artırılır? Hangi Besinlerde Bulunur?

Östrojen hormonu, kadınların üreme sistemi ve diğer vücut fonksiyonları için önemli bir hormondur. Bu hormon overler tarafından üretilir, ayrıca yağ hücreleri ve böbrek üstü bezleri tarafından da üretilebilir. Erkeklerde de östrojen hormonu vardır ancak daha düşük seviyelerde bulunur.

Östrojen hormonu görevleri

Östrojen hormonunun birçok görevi vardır. Bunlar arasında, kemik yoğunluğunun artırılması, cildin nemlendirilmesi, vajinal kuruluğun önlenmesi, rahim ve meme dokusunun büyümesi, tüylenme ve saç büyümesinin kontrol edilmesi, kilo kontrolü ve ruh halinin düzenlenmesi yer alır. Ayrıca östrojen hormonu, kadınlarda adet döngüsünün düzenlenmesi ve hamileliğin sürdürülmesinde de önemlidir.

Östrojen eksikliği belirtileri

Östrojen hormonu seviyesinin düşmesi, kadınlarda bir dizi belirtiye neden olabilir. Bunlar arasında sıcak basması, terleme, uyku sorunları, vajinal kuruluk, cinsel isteksizlik, depresyon, anksiyete, hafıza sorunları, kemik yoğunluğunun azalması ve osteoporoz riskinin artması yer alır. Östrojen düşüklüğü, adet döneminin kesilmesi (menopoz) veya doğum sonrası dönemde meydana gelebilir. Diğer nedenler arasında tiroid problemleri, aşırı egzersiz yapmak, yetersiz beslenme, stres ve hormonal bozukluklar yer alır. Östrojen düşüklüğü belirtileri arasında sıcak basması, gece terlemesi, cinsel istekte azalma, vajinal kuruluk, hafıza kaybı, uyku bozuklukları ve depresyon yer alır. 

Ayrıca, menopoz kanda östrojen düzeyinin azalmasıyla ortaya çıkan, adet kanamalarının kesilmesi durumudur. Menopoz sürecini her kadın farklı şekilde yaşar. Östrojen eksikliğinin yol açtığı semptomları (ateş basması, uyku problemleri, vajinal kuruluk, kognitif bozukluklar, kemik erimeleri) şiddetli yaşayan kadınlara, doktor bilgisinde ve denetiminde östrojen yerine koyma tedavisi verilmelidir. Uygun süre ve dozda verilen hormonal ve hormonal olmayan östrojen replasman tedavileri bu dönemin daha rahat atlatılmasına katkı sağlar.

Östrojen fazlalığı tehlikeli midir?

Östrojen fazlalığı, kadınların östrojen hormonunu normalden daha yüksek bir seviyede üretmeleri veya dışarıdan alınan östrojen miktarının artması sonucunda ortaya çıkar. Bu durum, aşırı kilolu olmak, hormonal ilaçlar kullanmak, polikistik over sendromu, tiroid problemleri, stres, menopoz öncesi dönemde olmak ve doğum kontrol hapları kullanmak gibi faktörlerden kaynaklanabilir. Östrojen fazlalığı belirtileri arasında adet dönemlerinde aşırı kanama, göğüslerde hassasiyet, migren, kilo alma, depresyon, uykusuzluk ve libido kaybı yer alır. Bu belirtiler bir doktor tarafından değerlendirilerek tedavi edilmelidir.

Östrojen hormonu nasıl artar?

• Sağlıklı beslenme, östrojen hormonu seviyelerini artırmada önemli bir rol oynar. Östrojen hormonu seviyesini artırmak için tüketilebilecek östrojen içeren besinler arasında soya, mercimek, nohut, bezelye, keten tohumu, kuru erik, kuru kayısı, yaban mersini, ahududu, elma, zencefil, sarımsak, kişniş, biberiye ve kekik yer alır. Bu besinlerin yanı sıra, omega-3 yağ asitleri, magnezyum ve B vitamini de östrojen hormonu seviyesini artırabilir.
• Düzenli egzersiz yapmak, östrojen hormonu seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir. Araştırmalar, düzenli egzersiz yapan kadınların, egzersiz yapmayan kadınlara göre daha yüksek östrojen seviyelerine sahip olduklarını göstermektedir.
• Stresten uzak durmak, östrojen hormonunu artırmada önemli bir faktördür. Stres, kortizol hormonu seviyelerini artırarak östrojen seviyelerini düşürebilir. Bu nedenle, stresten kaçınmak veya stres yönetimi tekniklerini kullanmak östrojen seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir.
• Östrojen içeren bitkisel takviyeler, östrojen seviyelerini artırmada kullanılan popüler bir seçenektir. Bu takviyeler genellikle bitkisel östrojenler olarak adlandırılan fitoöstrojenleri içerir. Fitöstrojenler, doğal olarak östrojenle benzer özelliklere sahip olan bitki bileşikleridir. Ancak östrojen takviyelerinin kullanımı östrojen fazlalığına neden olabileceği için takviye kullanılmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır. 
   

Uzm. Dr. Başar Önal
Bayındır İçerenköy Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı