Kanserle Savaş ve Kanserle Mücadelenin Yolları

Kanser, günümüz toplumlarında sebebi bilinen ölümler arasında kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer alan önemli bir halk sağlığı problemi... Dünya genelinde yaklaşık her 6 ölümden biri, ülkemizde ise her 5 ölümden biri kanser nedeni ile gerçekleşiyor.

Vücudun kendi hücrelerinin kontrolsüz olarak çoğalması ile ortaya çıkan kanser, vücudun onarım ve bağışıklık mekanizmalarından kaçarak, sağlıklı dokulara zarar veriyor. Vücudu harap ederek yol açtığı fiziksel rahatsızlıkların yanı sıra psikolojik, sosyolojik ve ekonomik yükü ile de zorlayan kanser, önemli bir halk sağlığı problemi olarak karşımıza çıkıyor. Bu büyük halk sağlığı probleminde, çevresel faktörler önemli bir rol oynuyor. İnsan vücudundaki kurulu düzen, bazen dış etmenler nedeniyle sekteye uğruyor. Kanser gelişiminde bu dış etmenlere karsinojen deniliyor. Ağız ve nefes yoluyla alınan birçok madde karsinojen olabiliyor. Dünya üzerinde halen satışı yasal olan, insan eliyle üretilen en tehlikeli karsinojen ise sigara! Sigara vücutta en sık ağız boşluğu, yutak, nefes borusu, yemek borusu, mide, bağırsak, akciğer, mesane, böbrek, pankreas tümörleri ile ilişkili. Sigara vücuda girdiği noktadan çıktığı noktaya kadar her noktada kanser yapabiliyor.

(Kanser tedavisine ilişkin bilgilendirme videomuzu aşağıda izleyebilirsiniz)

Obeziteye dikkat

Diğer bir karsinojen durum ise obezite... Aşırı kilolu olmak, dengesiz beslenmek ve hareketsizlik bağırsak kanseri, mide kanseri, rahim kanseri, pankreas kanseri ile ilişkili. Kanserden kaçınmak için bilinen kanser yapıcılardan uzak durmak şart...

Erken teşhis, elimizdeki en güçlü silah

Her tümör tipinde farklı olmakla birlikte çoğunlukla kanser oluşumu uzun bir zaman aralığında gerçekleşiyor. Kanser hücreleri vücutta hasar yaratacak aşamaya gelene kadar bazen bir belirti oluşturmadan da var olabiliyor. Bir ordu ile savaşa girdiğinizde düşman ordunun toplanmasına ne kadar izin verirseniz savaşı yenme şansınız o kadar azalır. Kanser ile savaşta da durum benzerdir. Tümörü erken safhada tespit etmek, henüz kontrolden tam çıkmamışken yakalamak ve yok etmek, kanseri yenebilmek için başlıca silahtır.

Henüz şikâyete yol açmamış bir kanserin, en iyi fark edilme yol ise tarama testleridir. Meme kanseri, kolon kanseri, rahim ağzı (serviks) kanseri, prostat kanseri, cilt kanseri, bazı akciğer kanserleri için geliştirilen ve tüm risk grubu topluma uygulanabilen tarama yöntemleri ile erken teşhisi mümkün olabiliyor.

Kanserin farkında olmalı, kanserden uzak olmalıyız

Son yıllarda tıp alanındaki gelişmeler aynı hızda onkoloji alanına da yansıdı. Cerrahi yöntemlerin başarısı, kemoterapinin faydasının artması ve bireyselleştirilmiş tedaviler sayesinde kanser artık giderek daha tedavi edilebilir bir hastalık haline geldi. Tüm bu gelişmelere rağmen, kansere karşı savaşta gerçek başarının, kansere sebep olan etkenlerden uzak durularak ve erken teşhisin yakalanarak sağlanacağının unutulmaması gerekiyor.

Doç. Dr. Ece Esin
Bayındır Söğütözü Hastanesi Tıbbı Onkoloji Bölüm Başkanı