Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) Nedir? Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) Belirtileri ve Tedavisi

Yüksek tansiyon olarak da bilinen hipertansiyon, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ve genellikle belirti vermeyen önemli bir sağlık sorunudur. Hipertansiyon kontrol ve tedavi edilmediği takdirde kalp hastalıkları, felç, böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mutlu Güngör, hipertansiyonun nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) nedir?

Hipertansiyon, diğer adıyla yüksek tansiyon, damarlar içindeki kan basıncının sürekli olarak normal seviyelerin üzerinde olması durumudur.

Normal kan basıncı, 130/80 mm Hg'nin altı olarak kabul edilir. 130/80’in üzerindeki değerler hipertansiyon diğer adıyla yüksek tansiyon anlamına gelir. Tansiyonun her iki değeri de önemlidir. Küçük tansiyon genellikle ihmal edilir, ancak her iki değerin de normal olması gerekir. Birinin yüksek olması bile tedavi gerektirebilir.

Büyük değerin 135, küçük değerin 85’in üzerinde olması durumunda düzenli tansiyon kontrolü ve hekim kontrolünde ilaç tedavisi gerekliliği olabilir.

Aort anevrizması, diyabet ve kronik böbrek yetmezliği gibi hastalıklara sahip bireylerde daha sıkı tansiyon kontrolü yapılmalıdır. Bu gibi kronik hastalıkları olan kişilerin 135/85 referans değerini beklemeden hekime başvurmalılar. Çünkü bu hastalarda tansiyonun kontrol altına alınmaması durumunda çok ciddi sağlık sorunlarını ortaya çıkarabimektedir.

Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) nedenleri ve risk faktörleri nelerdir?

Türkiye’de her 8 yetişkinden 1’i hipertansiyon hastası ancak bu hastaların yarısı bu durumun farkında bile değil. Hipertansiyon genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerle bağlantılıdır. İlerleyen yaşla birlikte hipertansiyon riski artmaktadır. Özellikle menopoz sonrası kadınlar ve 40 yaş üzeri erkeklerde hipertansiyon görülme sıklığı daha fazladır.

• Birinci ve ikinci derece yakınlarında hipertansiyon öyküsünün olması,
• Fazla kilolu olmak,
• Sağlıksız beslenme,
• Aşırı tuz tüketimi,
• Hareketsiz yaşam
• Stres gibi faktörler de yaştan bağımsız olarak hipertansiyonun nedenleri ve risk faktörleri arasında gösterilebilir.

Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) belirtileri nelerdir?

Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) bilinenin aksine genellikle belirti göstermemektedir.

• Halsizlik,
• Baş ağrısı,
• Yorgunluk
• Nefes darlığı gibi belirtiler hipertansiyonun belirtileri olarak gösterilebilir.

Ancak; hipertansiyonun en önemli belirtisi ‘belirti göstermemesidir’ yani asemptomatik olmasıdır. Tansiyon, yıllar içerisinde yavaş yavaş yükseldiği için çoğunlukla klinik bulgu vermez. Bu nedenle biz hipertansiyona ‘sinsi düşman’ deriz. Dolayısıyla sağlıklı bireylerin de yüksek tansiyonu önlemek ve kontrol altına almak için düzenli olarak tansiyon ölçmesi gerekiyor.

Tansiyon nasıl ölçülür?

Tansiyon sadece belirtilerin ve şikayetlerin olduğu durumlarda ölçülmemelidir. Şikayet olmasa dahi düzenli tansiyon takibi ile hipertansiyon tanı ve tedavisinin en erken dönemde yapılması sağlanlamalıdır.

Tansiyon;

• Sakin ve rahatken,
• İdrara sıkışık değilken,
• 5 dakikalık bir dinlenme sonrasında ölçülmelidir.

Sağlıklı kişiler hiçbir şikayetleri olmasa bile rutin olarak ayda bir bu şekilde tansiyon ölçümü yapmalıdır.Aort anevrizması gibi kalp hastalıkları, diyabet, böbrek gibi kronik hastalıkları olan ve hipertansiyon riski yüksek olan kişiler ise daha sık tansiyon kontrolü yapmalıdır.

Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) nasıl tedavi edilir?

Hipertansiyonun kontrol altına alınmasında hekim kontrolü ve ilaç tedavisi önemlidir. Hipertansiyonda ilaç tedavisi hastanın yaşı, yandaş hastalıkları ve tansiyon değerlerine göre değişiklik göstermektedir. Bu nedenle hipertansiyon ilacı kulaktan dolma bilgilerle ya da uzman olmayan kişilerin önerisiyle kullanılmamalıdır. İlaç kullanımı her hastalıkta olduğu gibi hipertansiyonda da mutlaka uzman hekim kontrolünde olmalıdır. Hipertansiyon, tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle düzenli tansiyon ölçümü ve kardiyoloji kontrolü sağlıklı bir yaşam için ihmal edilmemelidir.

Doç. Dr. Mutlu Güngör
Bayındır Söğütözü Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı