Erektil disfonksiyon nedir?
Erektil disfonksiyon (sertleşme bozukluğu), erkeklerde yaşam kalitesini etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur. Günümüzde bu sorunun tedavisinde kullanılan ilaçlar her zaman yeterli olmayabilir. İşte bu noktada, yenilikçi ve hücre temelli yaklaşımlar devreye girmektedir.
Eksozom tedavisi nedir?
Eksozom tedavisi, mezenkimal kök hücrelerin kültür ortamında özel işlemlerle ürettiği ve saflaştırılarak elde edilen mikroskobik protein kesecikleridir.
Özellikle yenidoğanın göbek bağı dokusundan elde edilen kök hücrelerden izole edilen eksozomlar, doğal olarak çok sayıda büyüme faktörü, aminoasit, protein ve biyolojik sinyal taşıyıcı içerir. Bu içerikler, vücutta hedef hücrelere ulaştığında o hücrelerin fonksiyonlarını destekler, yenilenmesini ve tamirini teşvik eder.
Eksozom tedavisi, bu güçlü biyolojik mesajları taşıyan keseciklerin doğrudan tedavi amacıyla kullanılmasıdır. Klasik kök hücre uygulamalarının aksine, hücrenin kendisi değil, kök hücrenin salgıladığı bu biyolojik içerik kullanılır. Böylece hem etkili hem de daha güvenli bir tedavi yaklaşımı sunulmuş olur.
Nasıl uygulanır?
Eksozomlar, laboratuvar ortamında kök hücrelerden izole edilir. Tedavi, steril şartlarda hazırlanmış bu eksozomların penisin erektil dokusuna (kavernöz cisimlere) enjeksiyonu yoluyla yapılır. İşlem lokal anestezi altında, ağrısız ve ayaktan gerçekleştirilebilir.
Hangi kök hücrelerden elde edilir?
En yaygın kullanılan kaynaklar şunlardır:
- Göbek kordonu bağ dokusu (Wharton’s Jelly)
- Adipoz (yağ) doku kaynaklı kök hücreler
Bu kaynaklardan elde edilen eksozomlar, doğrudan kök hücre verilmeden benzer biyolojik faydalar sağlayabilir.
Nasıl etki yapar?
Klinik gözlemler ve bilimsel araştırmalar, eksozom tedavisinin farklı biyolojik mekanizmalar yoluyla erektil fonksiyonu desteklediğini ortaya koymuştur. Bu etkiler; damar oluşumunu artırma, sinir onarımını teşvik etme ve dokusal yenilenmeyi hızlandırma gibi çok yönlü süreçleri kapsamaktadır. Bu mekanizmalar:
- Mikrodolaşımda artış: Eksozomlar, vücutta yeni damar oluşumunu sağlayan anjiyogenez sürecini uyarır. Bu etki sayesinde penis dokusundaki kan dolaşımı artar, dokulara daha fazla oksijen ve besin ulaşır. Böylece hem ereksiyonun kalitesi desteklenir hem de kan akımı yetersizliği (iskemi) ve oksijen düşüklüğü (hipoksi) gibi durumların önüne geçilerek erektil fonksiyon korunmuş olur.
- Sinir rejenerasyonu: Eksozomlar, sinir hücrelerini koruyan ve yenilenmelerini teşvik eden nörorejeneratif etkilere sahiptir. Penis dokusunda sinir sinyalleşmesini ve nörovasküler işlevi iyileştirerek, özellikle sinir hasarına bağlı sertleşme sorunlarında sinir kontrolünü güçlendirebilir.
- Penis içindeki erektil dokuda yenilenme: Eksozomlar, doku yenilenmesini destekleyen büyüme faktörleri ve sinyal molekülleri taşır. Penis dokusuna uygulandıklarında, endotel ve düz kas hücrelerinin çoğalmasını teşvik ederek ereksiyon için gerekli yapısal onarımı destekler. Bu da zamanla erektil fonksiyonun iyileşmesine katkı sağlar.
Prof. Dr. İzak Dalva
Bayındır Söğütözü Hastanesi Üroloji Bölüm Başkanı