Hemoroid (Basur) Nedir? Hemoroid Belirtileri Nelerdir?

Hemoroid (Basur) nedir?

Hemoroid, diğer adıyla basur, anüs rahatsızlıkları arasında en sık görülen, sağlığı ve yaşam konforunu olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Hemoroid, anüs çevresinde (makat etrafı) ve rektum dediğimiz anüsün iç kısmında olabilir.

Hemoroidler köken aldığı yere dış hemoroid ve iç hemoroid olmak üzere ikiye ayrılır:

Dış hemoroid (eksternal hemoroid): Anüs çevresinden köken alırlar.
İç hemoroid (internal hemoroid): Anüsün iç kısmından köken alırlar. Ayrıca iç hemoroidler kendi içinde 1’den 4’e kadar evrelendirilir. 1 başlangıç, 4 en ileri safhadır.

Hemoroid (Basur) neden olur?

Hemoroidin birçok farklı nedeni bulunmaktadır:

Başlıca hemoroid (basur) nedenleri şunlardır:

Kronik kabızlık
Dışkılama sırasında ıkınma
Lif açısından yetersiz beslenme
Uzun süre ayakta durmak ya da oturmak
Hamilelik ve doğum süreci
Aşırı kilo (obezite)
Genetik yatkınlık
İleri yaş

Kalıtsal: Hemoroid ve varis gibi toplardamar genişlemesinin sebep olduğu rahatsızlıklar genetik yatkınlıkla çocuklara aktarılabilir.

Kabızlık (konstipasyon): Hemoroid hastalığının en önemli nedeni kabızlıktır. Kabızlık nedeniyle tuvalette aşırı ıkınma makattaki toplardamar basıncını artırarak genşlemeye sebep olur.

Gebelik: Hamile kadınlarda sık görülen kabızlığın yanı sıra rahim kısmında bebek büyüdükçe artan basınç, toplardamarlara baskı yapar. Bu durum kadınlarda hemoroid oluşumu riskini artırır.

Fazla kilo (Obezite): Diğerleri kadar risk taşımasa da fazla kilolu insanlarda da toplardamar genişlemesi sık görülür.

Hemoroid (Basur) belirtileri nelerdir?

Hemoroid (basur) belirtileri şunlardır:

Dışkılama esnasında makatta kanama
Anüste ele gelen meme
Makatta ağrı
Makat kaşıntısı
Dışkı kaçırma, anüste akıntı

Hemoroid belirtileri şöyle açıklanabilir:

Dışkılama esnasında makatta kanama: İç hemoroid hastalarında en sık görülen belirti açık kırmızı renkteki kanamadır. Hemoroid nedeniyle ortaya çıkan makatta kanama belirtisi tuvalet kağıdında, dışkıda ya da dışkılama sonrası klozete damlama şeklinde görülmektedir. Tabii ki kanamanın tek nedeninin hemoroid olmadığını bilmelisiniz. Çünkü makatta kanama nedenleri arasında kalın bağırsak kanseri, anal fissürün (makat çatlak) yanı sıra rektum kanseri, iltihabi bağırsak hastalıkları da bulunur. Tedavilerinin geç kalmasında hastaların en sık yaptığı hatalardan biri utanma duygusu nedeniyle muayeneye gitmekten kaçınmalarıdır.

Anüste ele gelen meme: Bu durum hem iç hem de dış hemoroid hastalarında en belirgin bulgulardan biridir. Dış hemoroid hastalarında anüs çevresinde meme oluşumu olarak görülür. İç hemoroid hastalarında ise daha çok ilerleyen evrelerde yani 3. ve 4. derece evresinde belirgin bir şişlik ortaya çıkar. 1. derece iç hemoroidlerde meme ele gelmez. 2. derecede meme dışkılama sırasında anüsten dışarı çıkar, sonrasında kendiliğinden içeri girer. 3. derecede ise meme ıkınma ile anüsten dışarı çıkar, dışkılama sonrası elle ittirerek içeri girer. 4. derece iç hemoroidlerde ise memeler sürekli dışarıdadır.

Makatta ağrı: İç hemoroid hastalarında ilk başlarda ağrı hiç yok denilebilir. Ama evre ilerledikçe ağrı şikayeti başlar. İç ve dış hemoroidlerde genişlemiş damar içerisinde uzun süre sabit oturma veya ayakta durma, anal bölgeyi üşütme sonrası kan akımı iyice yavaşlayarak kolayca pıhtılaşma oluşabilir ki bu durum mevcut memenin aniden büyüyerek sertleşmesine ve şiddetli ağrıya neden olur (tromboze hemoroid).

Makat kaşıntısı: Bir diğer önemli hemoroid belirtisi ise makatta kaşıntıdır. Hemoroid anüs çevresinde şiddetli kaşıntıya neden olabilir. Tabii ki kaşıntının tek nedeni hemoroid değildir. Anal bölgedeki cilt problemleri (dermatit) ve bağırsak parazitleri de anüste kaşıntıya sebep olabilir.

Dışkı kaçırma, anüsten akıntı: Hemoroid hastalarında görülen bir diğer belirti ise nadiren de olsa dışkı kaçırma ve anüsten gelen ve iç çamaşırı ıslatan akıntıdır.

Hemoroid (Basur) tanısı nasıl konur?

Hemoroid tanısı genel cerrahi uzmanları tarafından konulmaktadır Hemoroid tanısı, öncelikle hastanın şikayetleri ve hekim tarafından yapılan fiziksel muayene ile konur. Ancak bazı durumlarda hemoroid ile benzer belirtiler gösteren anal fissür, anal dermatit, kolon kanseri gibi hastalıkları dışlamak için ileri tetkikler gerekebilir.

Hemorid tanısında başvurulan yöntemler şunlardır:

Anamnez (Hasta öyküsü)
Fizik muayene
Anoskopi ve rektoskopi
Kolonoskopi (Hekim gerekli görürse)

Hemoroid (Basur) nasıl tedavi edilir?

Hemoroid tedavisi, hemoroidin evresine göre farklılık göstermektedir.

Başlangıç evresindeki hemoroidde kabızlığın diyet ve ilaçlarla ortadan kaldırılması, düzenli tuvalet alışkanlığının edinilmesi, ağızdan alınacak toplardamar duvarı güçlendirici ilaçlar ve anüs bölgesine lokal olarak uygulanacak pomad, fitil türü ilaçlarla tedavi uygulanır. Medikal tedavi ile fayda görmeyen hastalarda ise lazer, lastik bant, anal bölge atardamarının bağlanması, stapler hemoroidektomi ve klasik cerrahi yöntemlerinin içinde bulunduğu geniş bir tedavi yöntemi yelpazesi vardır. Burada önemli olan hastaya faydalı olacak, işlem sırasında ve sonrasında hastaya en az sıkıntı verecek yöntemin doğru tespit edilmesidir. Bu konuda hastaya düşen görev ise şikayetlerin başlangıcında, mutlaka konuda deneyimli bir genel cerrahi uzmanına muayene olarak doğru tanının konmasını sağlamak ve ne tür bir tedavi önerildiyse süreci uzatmadan, öngörülen tedaviyi olmasıdır.

Basura (Hemoroide) ne iyi gelir?

Kabızlığı önlemek için bol lif içeren besinler tüketmek,
Bol su içmek,
Düzenli fiziksel egzersiz yapmak,
Ilık su ile oturma banyosu yapmak,
Soğuk kompres uygulamak,
Dışkılama sırasında ıkınmamak,
Tuvalette uzun süre durmamak,
Ağır kaldırmaktan kaçınmak,
Hekim kontrolünde fitil ve stereoid kremler kullanmak basura yani hemoroide iyi gelir.

Lif içeren besinlerin tüketilmesi:

Kabızlık, hemoroidin en sık görülen nedenlerinden biridir. Lif içeren besinlerin tüketilmesi kabızlığın önlenmesinde etkilidir. Lif alımıyla birlikte bol su tüketilmesi de oldukça önemlidir.

Lif içeren besinler:

Brokoli, Brüksel lahanası, havuç, enginar, ıspanak, kabak gibi sebzeler,
Armut, elma, avokado, muz, ahududu, erik gibi meyveler,
Nohut, mercimek, barbunya gibi baklagiller,
Yulaf ezmesi, bulgur, tam buğday ekmeği gibi tahıllar,
Badem, ceviz, chia tohumu, keten tohumu gibi tohumlar ve kuru yemişler lif açısından zengin besinlerdir.

Hemoroid (Basur) kaşıntısına ne iyi gelir?

Günde 2-3 kez, 10-15 dakikalık ılık su oturma banyosu yapmak,
Doktor kontrolünde krem kullanımı,
Pamuklu iç çamaşırı tercih edilmesi ve dar kıyafetler giyilmemesi,
Tuvalet sonrası anüs bölgesinin çok sert temizlenmemesi, tahrişin önlenmesi,
Anüs bölgesinin sabun yerine ılık su ile temizlenmesi basur kaşıntısının geçmesinde etkili yöntemlerdir.

Hemoroidden korunmak için nelere dikkat edilmeli?

Lif açısından zengin besinler tüketilmelidir.
Tuvalette uzun süre kalınmamalıdır.
Düzenli egzersiz yapılmalıdır.
Tuvalet ihtiyacı ertelenmemelidir.
Alkol ve kafein tüketimini sınırlandırılmalıdır.

Hangi durumlarda hemoroid (basur) ameliyatına başvurulur?

Beslenme ve yaşam alışkanlıklarının değiştirilmesi, ilaç kullanımı gibi medikal tedavilerin cevapsız kalması durumunda ve hemoroidin ileri evrelerinde hemoroid ameliyatına başvurulabilir.

Hemoroid (Basur) ameliyatı nedir?

Hemoroid ameliyatı, ilaçla ya da diğer yöntemlerle tedavi edilemeyen, özellikle 3. ve 4. evre iç hemoroidlerin ya da büyük dış hemoroidlerin cerrahi ile tedavi edilmesidir. Hemoroid ameliyatı ile kanama, ağrı, şişlik ve rahatsızlık gibi şikayetleri tamamen ortadan kaldırmak ve hastaya konforlu bir yaşam sunmak amaçlanmaktadır.

Hemoroid ameliyatı sonrası iyileşme süreci:

İyileşme süresi hemoroid ameliyatı yöntemine bağlı olarak değişir; klasik ameliyatta 2-4 hafta sürebilir.
İlk günlerde ağrı ve tuvalete çıkarken rahatsızlık olabilir.
Ilık oturma banyosu, lifli beslenme ve bol su içmek iyileşmeyi hızlandırır.
Ameliyat sonrası hekim tarafından verilen ağrı kesiciler ve antibiyotikler düzenli kullanılmalıdır.

Hemoroid ameliyatından sonra nelere dikkat edilmeli?