Bebeklerde ve Çocuklarda Öksürük Nedenleri Nelerdir?

Havaların soğuması ile birlikte çocuklarda, soğuk algınlığı, nezle ve grip hastalıklar sıkça görülür. Bu hastalıklara eşlik eden öksürükler ise uygulanan tedaviler ile kısa sürede kaybolur. Ancak bir ayı geçen inatçı öksürükler anne ve baba tarafından iyice araştırılmalı. Çocuğun günlük hayatını olumsuz etkileyen ve geçmeyen öksürükler, başka hastalıkların ilk belirtisi olabilir.

Öksürük solunum yollarının korunmasında etkili bir reflekstir. Yabancı cisimleri, balgamı, istenmeyen parçacıkları uzaklaştırmak için gereklidir. Dört haftadan kısa süren öksürüğün en sık nedeni, viral enfeksiyonlardır.

Küçük çocuklar yılda ortalama 6-8 kez öksürüğün eşlik ettiği üst solunum yolu enfeksiyonu geçirebilirler. Hatta çocukların %12-15 kadarı yılda 12 kez üst solunum yolu enfeksiyonu geçirir. Öksürük, dört haftadan kısa sürüyorsa, nezle /grip ile birlikte başlamışsa, çocuğun muayenesinde önemli bir sorun ya da eşlik eden başka bir hastalık yoksa ayrıntılı tetkik, yoğun tedavi gerekmez. Ancak bazı durumda çocuklarda öksürük geçmeyebilir. Dört haftayı geçen her öksürük önemli bir belirti olabilir, bu nedenle ayrıca detaylı olarak değerlendirilmelidir.

Çocuğunuzu gözlemleyerek öksürük oluşumuna dikkat edin 
Öksürük ile birlikte anne babaların dikkat etmesi gerekenler şunlardır:
- Öksürüğün başlangıcı, aniden mi oluştuğu
- Öksürük ile birlikte balgam ya da hırıltı, hışıltı gibi seslerin eşlik edip etmediği
- Nefes almada zorluk, sık ve zorlu nefes alma
- Öksürüğün akşam ya da sabah saatlerinde artış göstermesi
- Geceleri horlama, yoğun burun akıntısı ve baş ağrısı olup olmadığı
- Alerjik bulgular ve egzama varlığı
- Ailede tüberküloz gibi bulaşıcı ya da kalıtsal hastalıkların varlığı
- Ev içerisinde yoğun sigara kullanımı
- Kilo kaybı, büyümenin durması, beslenme güçlüğü
- Aktivite sırasında öksürüğün artış göstermesi gibi detaylara dikkat edilmelidir.

Öksürük bir ayı geçiyorsa doktor kontrolü şart 
Dört haftayı geçen uzun soluklu öksürükte çocukların mutlaka ayrıntılı muayeneden geçerek gerekli tetkikleri yaptırması gerekir. Bu dönemde doktor tarafından tanı kesinleşene kadar kontroller aksatılmamalıdır. Enfeksiyon, reaktif hava yolu gibi sık görülen tabloların yanı sıra kistik fibroz, doğumsal akciğer veya kalp hastalığı, yabancı cisim, romatizmal hastalıklar gibi az görülen ancak önemli tanılar da karşımıza çıkabilmektedir. Öksürük sıradan görülmesine karşın pek çok hastalık açısından önemli bir belirtidir. Özellikle bir ayı bulan öksürük her yaş grubunda çok daha önemlidir.

Uzm. Dr. Beyhan Bulgurlu Göksan
Bayındır Levent Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı