Akdeniz Diyeti Nedir? Akdeniz Diyeti Nasıl Yapılır?

Akdeniz diyeti, Akdeniz bölgesindeki ülkelerin (özellikle İtalya, İspanya, Yunanistan) geleneksel beslenme alışkanlıklarına dayanaan, sağlıklı ve dengeli bir beslenme modelidir.

Akdeniz diyetinin odak noktası, yaşam süresini uzatmak ve genel sağlık kalitesini artırmaktır. Akdeniz diyeti bir kısıtlama değil yaşam biçmidir, uzun vadede sağlıklı yaş almak,kilo yönetimi ve hastalıklardan korunmak için ideal bir yaklaşımdır.

Akdeniz diyeti nasıl yapılır? Akdeniz diyetinde neler yenir?

Bol sebze, meyve, tam tahıllar ve zeytinyağı Akdeniz diyetinin ana kaynağıdır. Akdeniz diyetinde balık sık tüketilir, kırmızı et az , tavuk ve hindi eti orta düzeyde tüketilir. Kurubaklagiller ve kuruyemişler sıkça tüketilir. Yoğurt, peynir gibi süt ürünleri ılımlı miktarlarda kullanılır. İşlenmiş gıdalardan ve rafine şekerden uzak durulur.

 Akdeniz diyetinde hangi yiyeceklerden kaçınılmalıdır?

Akdeniz diyetinde işlenmiş, rafine ve sağlıksız yağları içeren gıdalardan uzak durulmalıdır. Doğal ve taze besinler tercih edilmelidir.

• İşlenmiş gıdalar ( Dondurulmuş ürünler, sucuk, salam, sosis, pastırma, konserve etler, hazır çorbalar vb.),
• Paketli atıştırmalıklar( cipsler,kekler,çikolatalar,krakerler,şekerlemeler,paketli kahvaltılık gevrekler vb.),
• Beyaz unlar ve beyaz unla yapılmış unlu mamüller, kurabiye ve pastlar,
• Şeker ilaveli içecekler (Asitli içecekler, hazır meyvesuları, enerji içecekleri),
• Margarin, transyağ içeren ürünler,
• Kızarmalar ve fast foodlar,
• Aşırı alkol  Akdeniz diyetinde tüketilmemesi gereken besinlerdendir.

Akdeniz diyeti kilo verdirir mi? Akdeniz diyeti ile ne kadar sürede kilo verilir?

Akdeniz diyeti, kilo verme odaklı bir beslenme tipi olmasa da evet uzun vadede kilo vermenizi sağlayabilir. Alınan ve harcanan enerji dengesine göre kişiden kişiye farklı kilo kayıpları görülebilir.

İşlenmiş gıda ve şeker tüketiminden kaçınmak, kuruyemiş, zeytinyağı ve tam tahıllı ürünlerin artırılması ile birlikte daha uzun süre ve daha az kalori ile doygunluk sağlanır, kalori açığı oluşur ve sonuç olarak ağırlık yönetiminde olumlu sonuçlar elde edilebilir.

Akdeniz diyeti sağlıklı mı?

Çeşitli kronik haslaıkların riskini azaltması, uzun ve sağlıklı yaşam tarzını desteklemesi sebebiyle Akdeniz diyeti sağlıklıdır.

Akdeniz diyeti kalp sağlığına iyi gelir mi?

Akdeniz diyeti, LDL kolesterolü düşürmesi ve tansiyonu dengelemesiyle kalp sağlığını korumaya yardımcı olur.

Akdeniz diyeti diyabet (şeker) hastaları için uygun mu?

Akdeniz diyetinin glisemik yükü düşüktür, insülin direncine karşı etkilidir bu sebple diyabet hastaları için uygundur.

Günde kaç öğün yenmeli?  Akdeniz diyetinde ara öğün var mı?

Akdeniz diyetinde belirli bir öğün sayısı yoktur. Kişinin yaşam tarzına ve alışkanlıklarına uygun olarak 2 veya 3 ana öğün gerekirse ara öğünler yapılabilir.

Akdeniz diyeti ne kadar süreyle uygulanmalı?

Akdeniz diyeti bir süre uygulanıp bırakılacak, katı sınırları olan bir diyet değildir. Akdeniz diyeti, bir yaşam tarzı olarak benimsenmelidir. Ömür boyu uygulanabilir.

Akdeniz diyetinde kırmızı et yenir mi?

Evet, Akdeniz diyetinde kırmızı et; ızgara,fırında veya haşlama olarak ayda ortalama 3 defa ve her tüketimde 80-100 gr kadar tüketilebilir.

Akdeniz diyetinde tatlı yenir mi?

Akdeniz diyetinde haftada 1 defa küçük porsiyonlarda ve doğal malzemelerle yapılmış tatlılar tüketilebilir.

Zeytinyağı ne kadar tüketilmeli?

Kişinin günlük enerji ihtiyacına   ve aktivite düzeyine göre değişmekle birlikte ortalama 2-4 yemek kaşığı zeytinyağını salataların içinde veya yemeklerin pişirilmesi sırasında kullanması uygundur.

Akdeniz diyeti vegan veya vejetaryenler için uygun mu?

Hayvansal protein kaynaklarını, bitkisel protein kaynaklarıyla değiştirdikleri taktirde uygundur.

Akdeniz diyetinde alkol serbest mi?

Akdeniz diyetinde alkol serbest değildir, kırmızı şarap ılımlı ölçüde(kadınlar için günde 150ml, erkekler için günde 150-300ml)  tüketilebilir fakat tüketimi zorunlu değildir.

Akdeniz diyetinde egzersiz yapmak şart mı?

Kesin bir kural olmasa da tavsiye edilir, Akdeniz tipi beslenme modelinden tam fayda sağlayabilmek için düzenli fiziksel aktivite önerilmektedir.

Akdeniz diyeti çocuklar için uygun mu?

Akdeniz diyeti,

• Besleyici ve doğal olması,
• Makro besin öğeleri olan karbonhidrat, yağ ve protein açısından dengeli olması,
• Mikro besin öğeleri olan vitamin ve minerallerden zengin olması,
• Paketli ürünler, aburcuburlar, şekerli ürünlerin nadir tüketilmesi sebebiyle çocuklar için uygundur.

Akdeniz diyetiyle beslenme alışkanlıkları nasıl değişir?

• İşlenmiş ve paketli ürünler yerine ev yapımı doğal ve taze yiyecekler,
• Kırmızı et yerine beyaz et,balık,kurubaklagil ve yumurta,
• Margarin ve diğer trans yağlar yerine zeytinyağı,
• Beyaz unlar ve beyaz unlu ürünler  yerine tam tahıllı ekmekler,makarnalar,
• Şekerli içecekler ve tatlılar yerine, doğal şeker içerikli meyveler, doğal meyve ve sebze suları tercih edilmelidir.

Ayrıca sofrada oturarak, yavaş, farkındalıklı ve keyif alarak yemek yeme alışkanlığının kazanılması Akdeniz tipi beslenmenin ilkelerine uygun olacaktır.

Uzm. Dyt. Esma Nazlı Bulut 
Bayındır Söğütözü Hastanesi Beslenme ve Diyetetik Uzmanı